VIÊM PHẾ QUẢN CẤP (Triệu chứng và chẩn đoán)

1.Triệu chứng.

Viêm phế quản cấp do virus bắt đầu điển hình bằng viêm long đường hô hấp trên với các biểu hiện bằng việc hắt hơi, sổ mũi hay viêm mũi họng. Tổn thương viêm lan xuống đường hô hấp dưới biểu hiện trước tiên bằng ho khan, ho từng cơn, ho ông ổng. Bệnh toàn phát gồm hai giai đoạn:

– Giai đoạn khô:

Bệnh nhân thường có cảm giác rát bỏng sau xương ức (liên quuan đến viêm khí phế quản), cảm giác này tăng lên khi ho, đau ngực nguồn gốc do cơ vì ho liên tục. Ho khan, có khi ho ông ổng, ho từng cơn hoặc bị khàn tiếng.

Triệu chứng ở toàn thân thường sốt mức trung bình, khoảng 38⁰C, nhức đầu mệt mỏi, đau mình mẩy, biếng ăn. Khám phổi lúc đầu thấy bình thường sau đó có thế thấy ran rít và ran ngáy. Giai đoạn này kéo dài 3-4 ngày thì chuyển sang giai đoạn ướt.

– Giai đoạn ướt:

Có cảm giác đau rát bỏng sau xương ức giảm dần rồi mất hẳn, khó thở nhẹ, ho khạc đờm nhầy hoặc đờm vàng có mủ. Nghe phổi có thể có ran ngáy và ran ẩm. Giai  đoạn này kéo dài 4-5 ngày và khoảng sau10 ngày thì khỏi hẳn. Ở một số trường hợp ho khan kéo dài đến nhiều tuần lễ (trong trường hợp tăng tính phản ứng của phế quản khi bị nhiễm trùng).

Đôi khi bệnh bắt đầu một cách rầm rộ: sốt cao, ho nhiều, có thể ho ra máu… Nếu ở người lớn tuổi bị nghiện thuốc lá có ho ra máu thì phải chú ý tìm ung thư phế quản bằng cách soi phế quản kể cả khi trường hợp chụp X-quang không có biểu hiện gì rõ rệt.

Dấu hiệu X-quang trong viêm phế quản cấp thường không có gì đặc biệt, có thể thấy thành phế quản dày.

Xét nghiệm: công thức bạch cầu và máu lắng tăng vừa phải. Cấy đờm thấy nhiều loại vi khuẩn nhưng ít có giá trị để chẩn đoán và thông thường không có chỉ định làm xét nghiệm này.

2.Chẩn đoán.

–Chẩn đoán xác định:

+Triệu chứng viêm đường hô hấp trên

Nhẹ: viêm họng đỏ, chảy nước mũi.

Nặng: bị các bệnh như :viêm xoang, viêm amidal, viêm mũi mủ, viêm tai giữa.

+ Triệu chứng viêm đường hô hấp dưới

Nhẹ: ho, khàn tiếng, thở khò khè và dấu hiệu của viêm đường hô hấp trên, nghe phổi có thể có ran ngáy, ran rít.

Nặng: ngoài những triệu chứng trên, khó thở rõ rệt, co kéo lồng ngực, tim, nhịp thở nhanh lên cao hơn 30 lần/phút. Nghe phổi có ran rít, ran ngáy, ran ẩm,ran nổ ở vùng đáy phổi.

-Chẩn đoán phân biệt:

+Viêm phổi: khám phổi thấy ran ẩm, ran nổ khu trú, khi chụp X-quang phổi nhìn thấy hình đám mờ, trường hợp điển hình thấy đám mờ hình tam giác với đáy quay ra ngoài, đỉnh quay về phía rốn phổi.

+Hen phế quản: có thể có cơ địa bị dị ứng. Ho, khó thở thành cơn, thường về đêm và khi thay đổi thời tiết, khó thở ra, có tiếng cò cứ, sau cơn hen thì các triệu chứng đều hết. Đáp ứng tốt với liệu pháp corticoid và thuốc giãn phế quản.

+ Giãn phế quản bội nhiễm: tiền sử ho khạc đờm kéo dài, có các đợt nhiễm khuẩn tái diễn , nghe phổi ran nổ, ran ẩm hai bên. Chụp cắt lớp vi tính ngực lớp mỏng 1mm độ phân giải cao giúp chẩn đoán xác định.

+Lao phổi: bị ho có khạc đờm kéo dài, có thể ho máu, sốt nhẹ về buổi chiều. X-quang phổi thấy tổn thương nghi bị lao. Soi cấy đờm thấy vi khuẩn lao.

+ Ung thư phổi, phế quản: có tiền sử hút thuốc lá, thuốc lào trong nhiều năm. Trên lâm sàng có thể ho ra máu, đau ngực, sút cân. X-quang và/hoặc cắt lớp vi tính ngực có tổn thương dạng đám mờ hoặc xẹp phổi. Nội soi phế quản và sinh thiết giúp chẩn đoán xác định.

+Đợt cấp suy tim sung huyết: có tiền sử về bệnh tim mạch (tăng huyết,bệnh van tim, bệnh mạch vành, bệnh cơ tim,…), nghe phổi có ran ẩm, ran rít, ran ngáy. X-quang phổi có bóng tim to, phổi ứ huyết. Điện tim có các dấu hiệu chỉ điểm. Siêu âm giúp chẩn đoán chính xác.

copy ghi nguồn:https://health-guru.org/

link bài viết: VIÊM PHẾ QUẢN CẤP (Triệu chứng và chẩn đoán)