Giải phẫu bệnh và sinh lí bệnh của gãy chỏm xương đùi

1.Giải  phẫu bệnh

–           Đường gãy: dựa vào các vị trí đường gãy cổ xương đùi mà người ta chia ra làm ba loại khác nhau:

+ Gãy chỏm dưới (Sous – Cervial ).

+ Gãy xuyên cổ (Trans – Cervial).

+ Gãy nền cổ (Basi – Cervial).

–           Độ chệch hướng của đường gãy:

Theo đó mà Paowels chia ra làm ba loại, dựa vào góc alpha là góc tạo bởi giữa diện gãy với mặt phẳng nằm ngang:

+ P1: góc alpha này bé hơn 30 độ

Trọng lực còn ép nhiều vào diện gãy, trường hợp này thì tiên lượng bệnh lại tốt.

+ P2: góc alpha nằm trong khoảng từ 30 đến 70 độ: tập trung lực bị rơi ra một phần ra ngoài diện gãy, tiên lượng của bệnh nhân  trong trường hợp này thường là dè dặt.

+ P3 là trường hợp mà góc alpha lớn hơn 70 độ: đường gãy của chỏm xương gần như là đứng dọc làm cho xương rất khó có thể liền lại.

–           Loại gãy: dựa vào sự di lệch của ổ xương mà Garden đã chia ra thành 4 loại gãy xương khác nhau:

Cách phân chia này chủ yếu dựa vào các phim chụp X-quang:

+ G1: gãy một phần cổ – gãy cài nhau. Các bè xương phía dưới của cổ còn nguyên vẹn.

+ G2: gãy hoàn toàn cổ xương nhưng không bị di lệch.

+ G3: di lệch nhiều nhưng các diện gánh còn phụ thuộc vào nhau.

+ G4: chỏm xương không còn dính vào cổ mà quay tự do.

–           Theo góc cổ – thân: mà trên lâm sàng có hai loại khác nhau:

+ Gãy cổ xương đùi cài nhau: thường thì dạng này ít gặp và còn gọi là gãy dạng.

+ Gãy cổ xương đùi rời nhau: dạng này là loại gặp chủ yếu trong gãy cổ xương đùi hay còn được gọi là gãy ghép.

–           Các tổn thương phần mềm của bệnh:

Thường thì bệnh nhân có các tổn thương dây chằng và tổn thương đến bao khớp, ảnh hưởng tới sự nuôi dưỡng của khớp.

Đặc biệt là đứt mạch máu nuôi dưỡng cho cổ khớp, gãy càng sát với chỏm xương đùi thì càng dễ bị tiêu chỏm.

2.Sinh lý bệnh học của gãy cổ xương đùi.

Gãy cổ xương đùi là một gãy xương lớn trong cơ thể, lại hay gặp ở những người già nằm lâu ngày, khó liền xương. Bệnh này gây ra nhiều các biến chứng nguy hiểm cả về toàn thân cũng như tại khớp của bệnh nhân.

–  Các nguy hiểm tới tính mạng của bệnh nhân: bệnh nhân có thể bị tử vong do các biến chứng – nhiễm khuẩn đường tiết niệu, các nhiễm khuẩn tại phổi, loét do tỳ đè vùng xương cùng –cụt nhiễm khuẩn, bệnh nhân có thể có biến chứng suy tim, cao huyết áp, các bệnh về mạch máu tăng lên như viêm tắc các động mạch hay tĩnh mạch.

–  Các nguy hiểm liên quan đến chức năng của chi (tàn phế):

+ Tiêu chỏm xương: bệnh nhân càng bị gãy sát chỏm xương thì càng dễ dàng bị hoại tử vì nguồn nuôi chỏm xương lại là động mạch dây chằng tròn (bình thường thì chỉ nuôi ở 1/4 chỏm  xương và ở người già bị xơ vữa động mạch).

+ Khớp giả: nguyên nhân là bởi vì mạch nuôi kém cũng có thể vì loãng xương.

+ Thoái hóa khớp: cả chỏm xương đùi và cả ổ xương có thể bị méo mó, biến dạng.

+ Can lệch cổ xương đùi: cổ xương đùi gục, góc ổ thân tương đương với 90 độ, háng của bệnh nhân khép chân ngắn,…

+ Xuất hiện các vôi hóa xung quanh khớp xương,…

copy ghi nguồn:https://health-guru.org/

link bài viết:Giải phẫu bệnh và sinh lí bệnh của gãy chỏm xương đùi