Viêm màng não do listeria

Nguyên nhân: listeria là trực khuẩn gram dương, có trong môi trường xung quanh do đó thức ăn có thể bị nhiễm.

– Listeria vào màng não qua đường máu, gây tổn thương chủ yếu thân não, tạo những ápxe nhỏ sau đó vỡ vào màng não. Ðối tượng hay bị là người già, thai nghén, nghiện rượu, suy giảm miễn dịch như trong khi điều trị corticoide, hóa trị liệu.

– Nhiễm HIV không phải là yếu tố nguy cơ thuận lợi cho loại nhiễm trùng này.

– Lâm sàng:

+ Bệnh cảnh lâm sàng điển hình của viêm thân não với liệt một hoặc nhiều dây thần kinh sọ não và hội chứng màng não, diễn tiến từ từ.

– Cận lâm sàng:

+ Tăng tế bào đơn nhân trong máu, có khi lại tăng tế bào trung tính. Biến đổi tế bào trong DNT cũng khác nhau, có khi chủ yếu trung tính nhưng cũng có khi trung tính và lympho cân bằng nhau. DNT có tăng protein và glucose lại giảm. Cấy DNT có khi cho kết quả (+).

– Tiến triển:

+ Rất khó hệ thống hóa, song quan trọng nhất là liệt các dây thần kinh sọ não, có thể để lại di chứng. Nếu có rối loạn ý thức thì tiên lượng dè dặt.

– Ðiều trị:

+ Listeria còn nhạy cảm với penicilline nhóm A và cotrimoxasol. Thường dùng amoxicilline 200-300mg/kg/ngày kết hợp với aminoside (gentamycine 3-5mg/kg hoặc amikacine 15mg/kg/ngày).

+ Thời gian điều trị 15 – 21 ngày. Có thể chọc dò DNT khi diễn biến không tốt hay không điển hình.

+ Phòng bệnh: chú ý khi sử dụng các thức ăn như phomat, chao, sữa bị đông vón và bị vữa.

* Viêm màng não do tụ cầu vàng Nguyên nhân:

– Thường nằm trong bối cảnh nhiễm trùng huyết tụ cầu vàng do nặn nhọt hay từ viêm amygdal trên cơ địa đái tháo đường, chấn thương sọ não hở, phẫu thuật sọ não, van tim giả, dò DNT ở tai hay mũi ( otorrhée et rhinorrhée).

– Lâm sàng: nằm trong bệnh cảnh nhiễm trùng huyết với hội chứng nhiễm trùng rầm rộ, sốt cao giao động, có thể thấy viêm cơ, viêm xương, viêm phổi kèm hội chứng màng não thường rầm rộ về cơ năng cũng như thực thể.

– Cận lâm sàng: bạch cầu tăng chủ yếu trung tính, cấy máu có thể (+), chụp phổi đôi khi phát hiện ápxe nhỏ rải rác ở rìa phổi. DNT đục, protein tăng, còn glucose và muối giảm, tế bào tăng trung tính, soi tươi có thể phát hiện tụ cầu vàng.

– Tiến triễn: bệnh cảnh thường nặng vì nằm trong bối cảnh nhiễm trùng huyết, tổn thương nhiều cơ quan hay do cơ địa xấu như đã nêu trên. Tử vong còn cao.

– Ðiều trị: nếu cấy ra loại meti-S thì chọn oxacilline 150mg/kg/ngày chia 4 lần, nếu là meti-r thì sử dụng vancomycine 20-40- 60mg/kg/ngày chuyền tĩnh mạch 24 giờ kết hợp với gentamycin 3-5 mg/kg/ngày hoặc với rifampicin liều 20mg/kg/ngày chia 3 lần.

– Nếu không có thuốc trên có thể sử dụng cefotaxime 150-200mg/kg/ngày kết hợp với fosfomycine 200mg/kg/ngày chia 3 lần. Thời gian điều trị 3-4 tuần nếu chỉ có viêm màng não, còn có tiêu điểm khác thì phải điều trị 4-6 tuần. Phải chọc dò DNT để theo dõi.

Copy ghi nguồn: https://health-guru.org/

Link bài viết: Viêm màng não do listeria