Bệnh thương hàn

1. Contents

   • 1 Định nghĩa bệnh
   • 2 Nguyên nhân và nguồn lây
   • 3 Cơ chế bệnh sinh
   • 4 Triệu chứng lâm sàng:
     • 4.1 Thời kì ủ bệnh
     • 4.2 Thời kì khởi phát
     • 4.3 Thời kì toàn phát
     • 4.4 Thời kì lui bệnh
   • 5 5. xét nghiệm cận lâm sàng

   Định nghĩa bệnh

• Bệnh thương hàn là bệnh truyền nhiễm cấp tính ở đường tiêu hóa, hay gây thành dịch lớn do trực khuẩn Salmonella
• Bệnh gây sốt kéo dài, tổn thương trên đường tiêu hóa, gây nhiều biến chứng toàn thân nguy hiểm
• Bệnh gặp ở mọi lứa tuổi

2. Nguyên nhân và nguồn lây

• Nguyên nhân: trực khuẩn Salmonella,

Vi khuẩn đường ruột, gram âm, có lông di động, không sinh nha bào, nhiệt độ thích hợp cho sự phát triển và sinh trưởng của nó gần với thân nhiệt cơ thể, có thể sống dưới nước trong thời gian dài.

Các kháng nguyên: O,H,Vi

• Nguồn lây bệnh: người bệnh, người lành mang vi khuẩn mạn tính
• Đường lây:

Trực tiếp: phân- miệng

Gián tiếp: nước/thức ăn nhiễm vi khuẩn hoặc ruồi mang vi khuẩn

3. Cơ chế bệnh sinh

Vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể theo đường tiêu hóa do thức ăn, nước uống bị nhiễm bẩn. Số lượng vi khuẩn đủ lớn để gây bệnh khoảng 10⁷ . sau khi vào ống tiêu hóa, vi khuẩn bám vào niêm mạc ruột non, xâm nhập qua niêm mạc ruột đến các hạch mach treo, sinh sản nhân lên ở đây rồi theo hệ thống hạch bạch huyết và ống ngực về máu, lúc này các triệu chứng bắt đầu xuất hiện. Từ máu, vi khuẩn theo đường dẫn mật đổ xuống ruột rồi được đào thải ra ngoài theo phân, đây là đường thải vi khuẩn chủ yếu. Hoặc từ máu, vi khuẩn được đào thải ra ngoài theo nước tiểu.

Trực khuẩn thương hàn gây bệnh bằng nội độc tố. Nội độc tố kích thích thần kinh giao cảm ở ruột gây hoại tử, chảy máu và có thể gây thủng màng ruột. Nội độc tố theo máu lêm kích thích thần kinh trung ương, bệnh nhân sốt cao, thân nhiệt tăng, nhưng nhịp tim không tăng ( mạch nhiệt phân ly) tình trạng li bì, có thể hôn mê, trụy tim mạch, tử vong. Khoảng 5% bệnh nhân khi khỏi bệnh trở thành người lành mang trùng, đây là nguồn truyền bệnh nguy hiểm vì vẫn tiếp tục thải vi khuẩn ở phân, phân theo nguồn nước đến người khác và tiếp tục gây bệnh.

4. Triệu chứng lâm sàng:

Thời kì ủ bệnh

1-3 tuần, không có triệu chứng lâm sàng

Thời kì khởi phát

Trong vòng một tuần, diễn biến từ từ, sốt bậc thang, từ từ tăng dần và kéo dài 39-40 độ, gai rét

Toàn thân đau đầu, mệt mỏi, đau cơ- khớp.

Rối loạn tiêu hóa

Thời kì toàn phát

Diễn biến trong 2 tuần, có hội chứng nhiễm trùng-nhiễm độc

Rối loạn tiêu hóa

Hồng ban

Triệu chứng khác : xuất huyết da, niêm mạc; vàng da, dấu hiệu màng não, tiếng tim mờ

Thời kì lui bệnh

sau 3-4 tuần

nhiệt độ dao động mạnh rồi hạ dần

triệu chứng giảm dần và hết

5. xét nghiệm cận lâm sàng

• công thức máu ngoại vi: bạch cầu giảm, bạch cầu trung tính trung tính giảm, bạch cầu ưa acid giảm, hồng cầu ít thay đổi, tốc độ máu lắng ít thay đổi.
• xét nghiệm đặc hiệu: cấy máu, phản ứng widal. cấy phân, cấy nước tiểu

Copy ghi nguồn: https://health-guru.org

Link bài viết: Bệnh thương hàn

Xem thêm bài viết: Khả năng gây bệnh của vi khuẩn thương hàn