Cơ chế kháng kháng sinh của vi khuẩn

Ngày nay, vấn đề kháng kháng sinh đang là vấn đề đáng lo ngại. Rất nhiều kháng sinh được phát minh, tìm thấy tuy nhiên, hiệu quả sử dụng không được tốt. Nguyên nhân đó là vi khuẩn đề kháng kháng sinh

Có thể do các nguyên nhân:

• Vi khuẩn: Phân chia nhanh, tạo thành một quần thể lớn
• Kháng chéo giữa các nhóm kháng sinh có cấu trúc gần tương tự nhau, cơ chế tác dụng như nhau
• Không có cơ chế sử dụng kháng sinh mới
• Sử dụng kháng sinh không hợp lý

Tình trạng kháng kháng sinh ngày càng gia tăngn

Có 2 kiểu kháng kháng sinh đó là

1. Kháng thuốc giả

• Vi khuẩn chui sâu vào trong tế bào, tạo vỏ bọc, không sinh sản phát triển, nên không chịu tác động của kháng sinh.
• Khi sức đề kháng của bệnh nhân suy giảm, nên khi dùng kháng sinh kìm khuẩn sẽ không có ý nghĩa.
• Tuần hoàn ứ trệ, thuốc từ máu ứ lại mà không vào được đến đích để tiêu diệt vi khuẩn

2. Kháng thuốc thật

Có thể chia ra làm

Kháng thuốc tự nhiên:

Bản thân vi khuẩn đó đã có tính đề kháng với một số kháng sinh nhất định, ví dụ như vi khuẩn gram âm có hàm lượng peptidoglycan thấp, mà được bao bọc bởi phospholipid bên ngoài, nên penicillin không có tác dụng đối với vi khuẩn này

Kháng thuốc thu được

Có thể do đột biến gen hoặc được nhận gen kháng thuốc thông qua tiếp hợp, biến nạp, tải nạp, đột biến

Cơ chế đó là:

• Thay đổi đích tác dụng

+ thay đổi cấu trúc của đích: ví dụ thay đổi PBP dẫn đến peniciliin bị kháng theo cách này

+thay đổi số lượng đích hoặc tạo ra các đích giả: ví dụ tăng lên làm tăng nồng độMIC của thuốc, thuốc mất hoặc giảm tác dụng nhất là kháng sinh phụ thuộc nồng độ

• Tạo enzym phân hủy hoặc biến đổi kháng sinh: ví sụ tạo enzym penicillinase, phân hủy penicillin, và dẫn đễn kháng lại penicillin.
• Thay đổi tính thấm của màng tế bào
• Thêm protein tống thuốc: cơ chế nguy hiểm nhất : tetracyclin bị kháng theo cách này.

Với cơ chế đề kháng đa dạng như thế, vi khuẩn đã kháng được nhiều loại kháng sinh hiện nay. Vì vậy để điều trị bệnh nhiễm khuẩn, do vi khuẩn gây ra có hiệu quả , không bị đề kháng cao phải tuân thủ các nguyên tắc sử dụng kháng sinh, đó là

• Chỉ sử dụng kháng sinh khi có nhiễm khuẩn
• Lựa chọn kháng sinh phải hợp lý, phù hợp với tam giác: người bệnh-vi khuẩn-kháng sinh
• Sử dụng đúng liều, đúng cách và đủ thời gian
• Phối hợp kháng sinh hợp lý để tránh kháng thuốc
• Dự phòng hợp lý

Ngoài ra, nghiên cứu và phát triển các kháng sinh thế hệ mới là con đường chống lại đề kháng.

Copy ghi nguồn: https://health-guru.org

Link bài viết: Cơ chế kháng kháng sinh của vi khuẩn